09 juni 2015

Reisverslag België: Viroin ondersteboven!

Om niet altijd door de heide te moeten struinen, ging Natuurpunt Noorderkempen met STARLING in zee voor een natuurstudieweekend in een totaal ander biotoop, namelijk de kalkstreek van Viroinval. Deze streek met eigen microklimaat staat synoniem voor diversiteit. In de kalkheuvels heeft de natuur kloven, canyons en zelfs grotten gevormd.  Net onder de Viroin start het plateau van de Hoge Ardennen.  Deze combinatie maakt dat de Viroin een van de boeiendste streken is in ons land voor natuurliefhebbers. Het werd een wervelend weekend onder deskundige leiding van gids Johannes, goed gevuld met talrijke waarnemingen en verrassingen, ondanks de weersomstandigheden. Lees hier het reisverslag.

Uitzicht op de Vivoinvallei. © Johannes Jansen
Alle beelden op onze website zijn eigen werk en gemaakt door onze deelnemers en gidsen. Wat je ziet geeft dus een realistisch beeld van wat jij zelf kan zien, beleven en fotograferen op onze reizen.

Heersers van de nacht

Op vrijdagavond werd samengekomen bij een aperitief met de keukengeluiden en -geuren op de achtergrond. Een lekkere vegetarische pasta werd vers klaargemaakt door onze gids, geserveerd en gesmaakt. Na uitpakken vertrokken we op de eerste avondexcursie, met als doel eerst dassen en daarna de vroedmeesterpad te zoeken. Postgevat op veilige afstand van een burcht, kwamen na een halfuurtje geduld drie dassen tevoorschijn, een vrouwtje met twee jongen, die we een tiental minuutjes konden bewonderen.

Vervolgens trokken we richting een steengroeve, waar we makkelijk enkele vinpoot– en Alpenwatersalamanders konden vinden. We hadden een waarneming van de vroedmeesterpad bijna opgegeven. Maar dat was zonder deelneemster Ann gerekend, die op de terugweg deze zeldzame pad opmerkte. Alvast een super start en de toon voor de rest van het weekendje was gezet. Na een gezellige babbel in ons huisje en een frisse Chimay, kropen we onder de wol. Gelukkig hield de steenmarter op zolder ons niet uit onze slaap.

Moeder en twee jonge dassen. © Johannes Jansen

Leven op de kalkrotsen

De volgende dag stond de noordelijke Viroin met zijn kalkbossen op het programma. Het was erg vogelrijk, met onder andere een zingende orpheusspotvogelwespendiefzwarte ooievaarfluiterraaf en wielewaal. Dankzij Steven, die zich een uitmuntende reptielenspotter toonde, vonden we een gladde slang, een zonnende adder, een hazelworm, een levendbarende hagedis en een muurhagedis.

Ondanks de weersomstandigheden, zagen we behoorlijk wat dagvlindersoorten met als hoogvliegers de bosparelmoervlinderzilveren maansleutelbloemvlinderrotsvlinderargusvlinderkalkgraslanddikkopjeaardbeivlindergroot geaderd witje en bont dikkopje. De sterke wind was gelukkig geen spelbreker voor de plantenliefhebbers. We mochten onder andere verschillende (kalkbos-)orchideeën, de bleke zegge, boslathyrus, donderkruid, spaanse zuring, bochtig havikskruid en kleine steentijm bewonderen. ’s Avonds, na een heerlijke maaltijd van kip met selderpatatjes, gingen we op een oehoe-excursie. Spijtig genoeg waren de oehoe’s niet actief. De vuursalamanderexcursie was wel weer een succes.

Zingende orpheusspotvogel. © STARLING reizen

Van orchideeën tot reptielen

Op zondag stond kalkgrasland op het programma. Het weer viel duidelijk niet te voorspellen, want de wind was zelfs nog sterker dan de vorige dag en we misten ook nog eens de zon. Desondanks zagen we toch nog wat dagvlinders, met mooie waarnemingen van onder andere het groentje, het dwergblauwtje, het bruin dikkopje en het tweekleurig hooibeestje. Qua vogels zagen we onder andere de zwarte- en rode wouwboomvalkmatkopgrauwe klauwiergoudvinkoeverzwaluw en orpheusspotvogel.

Het warm zwoel weer, met nu en dan een streepje zon was dan weer ideaal voor de reptielen. We vonden ook drie gladde slangen en drie hazelwormen. We zijn ook nog op zoek gegaan naar een andere broedplaats van de oehoe, maar helaas waren de oehoe’s dit weekend niet erg actief. De plantenliefhebbers werden op hun wenken bediend in de prachtige kalkgraslandjes met onnoemelijk vele plantjes en bloemen, met onder andere de viltzeggewilde dwergmispeldwergzonneroosjearmbloedige scheefkelk, liggende ereprijs en, zeker te vermelden, een moeilijk te vinden doelsoort die we pas de laatste seconde van ons weekendje gevonden hebben: het kalkbedstro.

Het hoogtepunt voor de botanisten waren uiteraard de orchideeën, waarvan we een indrukwekkend aantal (vijftien) soorten van gevonden hebben: het hondskruid, bosorchis, groene nachtorchis, grote muggenorchis, bokkenorchis, aangebrande orchis, vogelnestje, grote keverorchis, bijenorchis, hommelorchis, vliegenorchis, poppenorchis, mannetjesorchis, purperorchis en bergnachtorchis.

Kortom een heel geslaagd weekendje waar we het gros van de doelsoorten zagen, en de spectaculaire planten-, amfibieën- en reptielen waarnemingen onze verwachtingen zelfs overtroffen. Onze dank gaat ook niet alleen uit naar de toffe deelnemers, maar ook naar gids Johannes die niet alleen zijn soorten kent, maar ook wist waar we ze konden vinden, en ons een echt natuurgevoel kon laten ervaren door ons mee te nemen naar mooie natuurgebieden en prachtige landschappen.

De flexibiliteit, de gezelligheid tijdens de excursies, maar ook tijdens en na het avondeten (met of zonder streekbiertje of wijntje), de soorten, het landschap, de kennisuitwisseling, de verzorging van STARLING reizen en de gids maakten van het weekendje een groot succes. De deelnemers hebben interesse in meer, volgend jaar opnieuw.

Gladde slang. © Johannes Jansen

Het weekend was fantastisch, alleen het weer viel niet helemaal mee, maar dat heeft niemand in de hand. Mocht je volgend jaar nog dergelijk weekend organiseren heb ik er zeker belangstelling voor.

- Steven De Saeger

De begeleiding door Johannes van STARLING reizen was uitstekend, misschien ook volgend jaar met STARLING een weekend organiseren. Ook heb ik veel genoten van de uitgebreide kennis (planten, reptielen, … ) van Steven.

- Igor Vandamme