STARLING-fotografiegids betrapt illegale vlindersmokkelaars in Sri Lanka

Vorige week kon onze reisbegeleider Rudi Debruyne in Sri Lanka bijdragen aan de arrestatie van illegale smokkelaars van bedreigde vlinders, kevers en plantenzaden. Rudi was daar zelf op prospectiereis voor een nieuwe STARLING-reis en kreeg het criminele vijftal in het vizier.

“De vijf Slovaken logeerden in het regenwoud van Sinharaya in dezelfde lodge als wij. Ze deden zich voor als natuurfotografen,” vertelt natuurfotograaf en -cineast Rudi Debruyne. “Maar het viel me meteen op dat maar één van hen een telelens bij had. Bovendien zitten echte natuurfotografen niet de hele dag naar vogels te kijken op het terras van hun hotel. Deze mannen wel. Pas ’s avonds trokken ze, gewapend met felle lampen, het bos in.”

Getipt bij de autoriteiten

Zowel Rudi als zijn lokale collega-gids Tiran Abeywardana, allebei ervaren natuurgids, vonden dit op z’n minst verdacht. “We kennen de werkwijze van dergelijke stropers en deelden ons vermoeden eerst verschillende keren met elkaar. Toen de heren ons vertelden dat ze de volgende dag zouden vertrekken, heeft Tiran de wildlife-autoriteiten getipt. We wilden het risico niet lopen dat ze hiermee zouden wegkomen.”

“Echte natuurfotografen zitten niet de hele dag op het terras van hun hotel. Deze mannen wel. Dus dat was verdacht.”

Terecht, zo bleek. Toen ze het Nationaal Park uit reden, klisten de autoriteiten het vijftal met koffers vol bedreigde vlinders, kevers, spinnen en zelfs schorpioenen. De tip van Rudi en Tiran leidde tot een indrukwekkende vangst, die in Sri Lanka nationaal nieuws werd.

“Voor de zeldzaamste beestjes betalen internationale verzamelaars tot honderden euro’s per exemplaar,” gaat Rudi verder. “Maar nog vaker eindigen dergelijke illegaal gevangen vlinders en kevers ingekaderd in brocante- en souvenirwinkeltjes in West-Europa. Je vindt ze in elke grotere Belgische stad.” De stropers hadden ook plantenzaden bij, wat uiteraard strikt verboden is. 

Lees verder onder de audio- en videofragmenten.

Beluister het interview van Rudi Debruyne bij Radio 2:

En in België?

De import en doorvoer van beschermde soorten valt onder de Conventie voor de Internationale Handel in Beschermde Soorten van Wilde Fauna en Flora (CITES). INTERPOL schat dat de wereldwijde inkomsten uit illegale wildlife-handel oplopen tot tussen de 4 en 20 miljard euro. Een bedrag vergelijkbaar met de inkomsten uit illegale drug-, wapen- en mensenhandel.

Illegale wildlife-handel brengt bijna evenveel op als drug-, wapen- en mensenhandel.  

Hoewel België de inspanningen voor haar CITES-cel in 2017 verhoogde, blijft de toestand bedroevend. Er zijn dan ook slechts zeven (!) inspecteurs die instaan voor de controles. Eind 2018 klaagden WWF en de gespecialiseerde ngo TRAFFIC nog aan dat de luchthaven van Zaventem een draaischijf vormt voor het doorvoeren van een ontelbaar aantal illegale beschermde planten en dieren: medicinale planten, gedroogde zeepaardjes, reptielen, maar ook ivoor, vaak bestemd voor de Aziatische markt.

Kijk uit wat je koopt

De dieren en planten die vandaag in beslag genomen worden, zijn maar het topje van de ijsberg. Daarom treedt Billy Herman van STARLING WWF bij: “De controles moeten scherper en uitgebreider, maar vooral moeten de sancties veel strenger. Onze overheid moet beseffen dat de Europese Unie, en ons land in het bijzonder, erg geschikt zijn voor dergelijke illegale handel. De luchthaven van Zaventem is één van de drukste van Europa, en ook de Antwerpse haven is een echte transit-hub.”

“Hoe mooi een ingekaderde vlinder ook is, pas op dat je geen illegale handel in beschermde soorten steunt.”

Ook als consument kan je alert zijn. Want hoe mooi zo’n ingekaderde vlinder, kever of vleermuis ook is, de kans is groot dat dit kleinood illegaal weggehaald werd uit zijn natuurlijke habitat. “Denk dus goed na voor je een ‘schattig natuursouvenir’ koopt, zowel in het buitenland als in België. Want misschien steun je met je aankoop de illegale handel in beschermde soorten. Koop zoiets alleen bij gespecialiseerde taxidermisten, winkels of webshops die kunnen bewijzen dat de dierenhandelaars door CITES vergund zijn of van ethische, vergunde kwekerijen komen,” besluit Billy.