Natuurreis naar Costa Rica: waarom hoort die op jouw bucketlist?

Als je maar één natuurreis mocht maken in je leven, waarom zou je dan naar Costa Rica reizen? We vroegen het in jouw plaats aan dé uitgelezen persoon: Pieter Westra, STARLING-natuurreisgids en al 20 jaar ingeweken Costa Ricaan. Kort samengevat: de indrukwekkende diversiteit, de ontspannen reismogelijkheden en het feit dat het er altijd ideaal reisweer is.

In 1502 doopte Christopher Columbus een pas ontdekt Centraal-Amerikaans land tot ‘Costa Rica’, letterlijk vertaald: ‘Rijke Kust’. De ontdekkingsreiziger doelde daarmee op de weelderige sieraden van de inheemse bevolking. Maar ‘Rijke Kust’ past ook perfect bij de overweldigende natuurweelde van het land. Nergens in de wereld vind je een plek met meer biologische soorten per vierkante kilometer dan in Costa Rica.

Bekijk ons gesprek met natuurgids Pieter Westra:

Reden 1 – De meest biodiverse natuur op de planeet

Overweldigend. Da’s de beste manier om de natuur in Costa Rica te beschrijven. Als landbrug tussen het Noord-Amerikaanse en Zuid-Amerikaanse continent is de Costa Ricaanse natuur beïnvloed door soortengroepen uit beide werelddelen.

Daarnaast zorgen een dramatische bergketen en een complex weerpatroon voor een enorme afwisseling aan habitats en microhabitats. Denk aan uitgestrekte tropische regenwouden, tropisch droog bos, druipende nevelwouden, kille páramo’s (een soort tropische Alpenweide), mangrovebossen, prachtige met kokospalmen begroeide stranden en nog veel meer.

Gevolg? Costa Rica kent een ongeëvenaarde biodiversiteit met meer dan 900 vogelsoorten, 245 soorten reptielen, een 150-tal soorten amfibieën, meer dan 200 zoogdiersoorten, 35.000 soorten insecten (waarvan waarschijnlijk nog duizenden niet beschreven door de wetenschap), 9.000 soorten hogere planten, een 800-tal varensoorten, …

“Als een kind in een snoepwinkel … zo beschreef een deelnemer het gevoel tijdens de natuurfotografiereis in Costa Rica. We hadden net een fotografiesessie met kolibries achter de rug. Op een overdekt terras plaatsten we een vijftal flitsers en zodra we de voederplaats vervingen door een bloem, hoefden we alleen nog maar af te drukken. Als gekken: klik-klik-klik-klik. Je had geen tijd om na te denken, de verrassingen waren des te groter toen we achteraf door onze foto’s scrollden. Een reis naar Costa Rica is in alle aspecten overweldigend, maar zo’n multiflits-sessie vergeet je nooit.”

Jeffrey Van Daele, STARLING-fotografiegids

Reden 2 – Costa Rica is één groot nationaal park

Of toch bijna … Ongeveer 30% van Costa Rica’s oppervlakte wordt op één of andere manier beschermd. De grote natuurgebieden zijn de nationale parken die beheerd worden door de staat, zoals het Parque Nacional Tortuguero, het Parque Nacional Corcovado en het Parque Nacional Volcan Poas. Daarnaast bestaat er een netwerk van privé-natuurreservaten in handen van particulieren en organisaties. Het unieke nevelwoudreservaat van Monteverde is daar het bekendste voorbeeld van.

Die unieke situatie maakt dat je tijdens een rondreis door Costa Rica véél kans maakt om iconische soorten waar te nemen, zoals de quetzal, zwavelborsttoekan, brulapen en de roodoogmakikikker. De doordachte reisplanning en de samenwerking met professionele lokale gidsen zorgt er tijdens je STARLING-reis voor dat deze unieke soorten, en nog veel meer, uitgebreid aan bod komen.

Behalve dit prachtexemplaar ontdekten STARLING-gids Jeffrey Van Daele en zijn reisgezelschap een extreem zeldzame gele toekan, terwijl ze zochten naar een uitzonderlijke vleermuis (april 2022).

Beluister zijn relaas op VRT NWS

Reden 3 – Veilig & vlot te bereizen

Costa Rica is een relatief veilig land waar je als natuurliefhebber absoluut overdonderd wordt. Het is bovendien een compact land dat zeer veel variatie in landschap biedt. Je kan er vertrekken in een nat regenwoud met toekans en brulapen in de boomtoppen, onderweg passeren door druipend nevelwoud beladen met epifyten, om nauwelijks twee uur later te eindigen in een biologisch volledig andere wereld met droge savannes en dorre weilanden.

Daarnaast is de natuur in Costa Rica erg toegankelijk. Dankzij een goede toeristische infrastructuur en vlot toegankelijke natuurgebieden beleef je in Costa Rica de natuur erg intens zonder dat je veel luxe overboord hoeft te gooien.

Reden 4 – De mensen van Costa Rica: vriendelijk en trots

Costa Rica heeft 5 miljoen inwoners en twee derde van hen woont in de Centrale Vallei. Die hoogvlakte – op zo’n 1000 m boven de zeespiegel – ligt centraal in het land en omvat de hoofdstad San José en grote steden als Alajuela, Heredia en Cartago. Eenmaal je de Centrale Vallei verlaat (wat snel gebeurd is) verandert het landschap drastisch en bevind je je in een erg groene wereld.

De meeste Tico´s, zoals de Costaricanen zichzelf noemen, stammen af van Spaanse kolonisten. Er is ook een Afro-Caraïbische zwarte gemeenschap, die voornamelijk langs de Caraïbische kust woont, en een minderheid van ‘Indigenas’ of authentieke bevolking. Die laatste bestaat uit 8 etnische groepen die verspreid over Costa Rica leven.

In vergelijking met de meeste andere landen in de regio, kent Costa Rica een relatief hoge levensstandaard. Het gezondheidssysteem en het onderwijs zijn er degelijk. Wist je dat het land in 1948 het leger heeft afgeschaft? Een uniek gegeven! Costa Ricanen zijn over het algemeen erg vriendelijke en behulpzame mensen die trots zijn op hun land. Velen zijn zich bewust van de enorme natuurrijkdom aan de ‘Rijke Kust’ en dragen er dan ook zorg voor.

Reden 5 – Het weer in Costa Rica: altijd de beste reistijd

Costa Rica ligt ongeveer 10 graden boven de evenaar. Daardoor kent het een tropisch klimaat met maar twee duidelijke seizoenen: droog van midden november tot eind april, nat van mei tot midden november.

In het regenseizoen valt er uiteraard veel regen, maar gelukkig concentreert die zich vaak in één stevige stortbui in de namiddag die maximaal een uur of twee aanhoudt. Laat dat je dus niet tegenhouden om in het regenseizoen naar Costa Rica te reizen. Als je vroeg op pad gaat, heb je ook dan veel aan je dag. Wel is het in de laaglanden erg warm tijdens het regenseizoen. Daar ligt de gemiddelde temperatuur rond de 25 à 30 °C, in de hooglanden schommelt ze tussen de 20 en 25 °C.

Maar de indeling droog seizoen – nat seizoen is een ruwe indeling. In werkelijkheid hebben ook geografische kenmerken een belangrijke invloed op het weer in Costa Rica. Daardoor is het altijd wel ergens ideaal reisweer!

Je zal duidelijke verschillen merken tussen deze 4 ecologische of klimaatzones:

• De hooglanden van Costa Rica

De hooglanden splitsen Costa Rica in twee, van het noordwesten naar het zuidoosten. Over het algemeen is het hier frisser dan in de laaglanden, met een duidelijker onderscheid tussen het droge en het regenseizoen. In de mysterieuze nevelwouden en de páramo’s die je boven de 3000 m vindt, komen veel endemische soorten voor, die alleen in een beperkt verspreidingsgebied leven. Zo zie je er de unieke langstaartzijdevliegenvanger, de halsbandzanger en de Costa Ricaanse eik.

• De Caraïbische laaglanden

In deze regio ten oosten van de bergketen zijn het droge seizoen en het natte minder uitgesproken. Omdat het hier het hele jaar door af en toe hevig regent, bevind je je hier in het typische altijd groene regenwoud. Een erg biodivers gebied met typische (neo-)tropische soorten zoals toekans, manakins, pijlgifkikkertjes, wurgvijgen, parasolmieren, brulapen, luiaards, …

In 2021 reisde ik twee weken naar Costa Rica. In totaal zagen we bijna 400 vogelsoorten, waaronder nagenoeg alle specialiteiten en endemische vogelsoorten van het land. Onze meest bijzondere ontmoeting was die met een rufous-vented ground-cuckoo. Een tot de verbeelding sprekende vogel die zich maar heel zelden laat zien. Dit was zelfs voor onze ervaren topgids Pieter de eerste keer!

STARLING-natuurgids Billy Herman

• De Zuidelijke Pacifische laaglanden

Ook de streek ten westen van het gebergte is erg vochtig gebied, maar je merkt er een duidelijker verschil tussen nat en droog seizoen. Ook hier ontstaat het typische, altijd groene regenwoud en bevinden zich enkele belangrijke mangrovebossen. Je beleeft er een gelijkaardige soortenrijkdom als in de Caraïbische laaglanden, aangevuld met enkele unieke endemische soorten zoals de vuursnavelarassari, de oranjekraagmanakin en de Oophaga granulifera (een soort pijlgifkikker die alleen in Costa Rica en West-Panama voorkomt).

• De droge laaglanden van het noordwesten

Deze streek ziet er volledig anders uit dan de rest van Costa Rica. Het onderscheid tussen nat en droog seizoen is er zeer uitgesproken, de droge periode is hier veel intenser dan elders in het land. Daardoor is het landschap hier het typische ‘tropisch droog bos’: een natuurlijk bos met een sterk seizoenaal karakter. Tijdens het droogseizoen verliezen de meeste bomen hun bladeren door de droogtestress. Vanaf de eerste regenbuien in mei ziet alles er weer fris en groen uit.

Deze regio herbergt een unieke avifauna met opvallende, erg kleurrijke soorten zoals de ekstergaai, langstaartmanakin en de wenkbrauwmot. Daarnaast bevat deze streek enkele belangrijke moerasgebieden waar het krioelt van de watervogels.

Reis naar Costa Rica met STARLING

Hoe krijg je zoveel mogelijk bijzondere soorten in het vizier en haal je het maximale uit je natuurreis naar Costa Rica? Daarvoor kan je op ons rekenen, en op onze lokale partner: Pieter Westra van Aratinga Tours.

Op zijn veertiende reisde Pieter voor het eerst naar Costa Rica en verloor hij zijn hart aan de overweldigende natuurpracht en de overvloed aan schitterende vogels. Een studie biologie en vele natuurreizen later vestigde hij zich in 2004 definitief.

Pieter is gepassioneerd door vogels en doet niets liever dan geruisloos door het regenwoud sluipen op zoek naar schuwe vogels zoals antpittas, tinamous en trogons, manakins, … Tijdens je STARLING-reis naar Costa Rica laten we je dus niet één toekan zien. Ons doel? Jou de zes Costa Ricaanse toekans in al hun glorie te tonen!

Kriebelt het al? Bekijk onze reizen naar Costa Rica

Natuurreis

Fotografiereis

Reizen op maat