Feestje om 4 uur ’s ochtends: International Dawn Chorus Day
Op een vroege lentedag in 1987 had Chris Baines, een radiomaker en milieu-activist uit Birmingham, een geniaal idee: voor zijn veertigste verjaardag nodigde hij zijn vrienden uit voor een feestje dat om 4 uur ’s ochtends begon. Goed gek, zou je denken. Maar Chris deed dit niet zomaar. Hij wilde zijn vrienden laten kennismaken met het indrukwekkende koor van vogels dat op lente-ochtenden losbarst rond zonsopgang. Een nieuwe traditie was geboren, en wel eentje waaraan we bij STARLING maar al te graag meedoen: International Dawn Chorus Day (sindsdien de eerste zondag van mei).
Het is weer adembenemend buiten!
Geplaatst door Bart Heirweg Landscape Photographer op Zaterdag 21 april 2018
International Dawn Chorus Day is de dag waarop vogelliefhebbers wereldwijd het wonderlijke fenomeen van het ochtendkoor vieren.
Dat vraagt om een babbel met onze eigen doorwinterde dauwtripper: landschapsfotograaf en STARLING-gids Bart Heirweg. Bijna dagelijks trekt Bart bij het eerste licht – of zelfs nog vroeger – de natuur in.
“Je staat alleen, midden in de natuur. Er hangt een sluier mist en langzaam komt de zon op. De vogels zorgen voor een idyllische soundtrack bij de beelden die ik maak. Vroeg opstaan kan lastig zijn, maar als alles perfect samenkomt krijg ik energie voor weken ver,” mijmert Bart.
“De vroege ochtend is een van de zeldzame momenten waarop je in het hectische Vlaanderen nog echt alleen kan zijn. Al ben je dat nooit echt: de vroegste vogels begeleiden je van zodra het lichtjes schemert. Rond vier uur hoor je de merels al. Naarmate de zon verder boven de horizon komt, barst het koor echt los.”
Geen toevallig gekozen datum
“Vanaf eind maart kan je het ochtendkoor horen, dan bestaat het vooral uit vogels die in eigen land overwinteren. Maar nu, begin mei, is het ochtendkoor op zijn absolute hoogtepunt: ook de trekvogels zijn terug en alle vogels zoeken al fluitend een partner. Begin juni beginnen er soorten te broeden. Dan vinden ze het niet meer zo nodig om uit volle borst te zingen. Zo dooft het koor geleidelijk weer uit.”
Het beste plekje bestaat niet
“In de duinen is het ochtendkoor magistraal, in België is dat de enige plek waar je in deze tijd van het jaar bijna gegarandeerd nachtegalen zal horen zingen. In de buurt van water – bij een rivier, een moeras of een rietveld – vind je veel vogels en zit je bovendien goed om sfeervolle, mistige foto’s te maken.
Maar eigenlijk vind je overal wel goede spots. Je hoeft niet naar de kust of de Vlaamse Ardennen te rijden. Zoek gewoon een stukje natuur op in jouw buurt. Sta stil, geniet van de zon die opkomt tussen de bomen … en luister.”
Moet dat écht zo vroeg?
“Eigenlijk wel. Alleen dan haal je er alles uit. In mei en juni sta ik om 4 uur op. Dan ben ik een klein uur voor de zon opkomt op de plek waar ik wil fotograferen. In de duistere sfeer van ‘het blauwe uurtje’ vóór zonsopkomst kan je trouwens ook prachtige beelden maken.
Ik snap dat om 4 uur opstaan voor velen een serieuze barrière is. Voor mij is het dan ook geweldig als mensen zich daar over zetten en ik hen de magie van een vroege lente-ochtend kan laten beleven. Het vogelkoor dat aanzwelt. Meer vochtigheid in de lucht waardoor je intensere kleuren krijgt. Het zachte licht dat samen met de nevelsluiers alles subtieler maakt. De meeste mensen weten niet dat het landschap er zo kan uitzien. Dit zijn schitterende omstandigheden om te fotograferen.
En dus is de beste tip die ik kan geven: mekker niet over een half uurtje langer slapen, schop jezelf uit bed en ga er gewoon voor. Gegarandeerd beleef je iets dat lang blijft nazinderen.”