Colombia part 1: de Andes!

Vogels kijken kan je beleven op veel manieren: kleurrijk, zeldzaam, enigmatisch, afgelegen, moeilijk, skulkerig, … Allemaal bekende woorden voor wie al geruime tijd de wereldbol afspeurt op zoek naar gevederd leuks. Je kan op de meeste bestemmingen wel een aantal soorten vinden waarop een van de beschrijvingen past, maar de variatie kent vaak een zeker einde. Colombia steekt daar met kop en schouders boven uit, en weet van geen ophouden. Honderden kleurrijke soorten, tientallen mega zeldzaamheden, soorten zo enigmatisch dat ze maar een handvol keer werden gefotografeerd, afgelegen locaties waar je nooit eerder van hoorde, ranzig moeilijke bos-skulkers en noem het maar op. Voor iedereen vind je wat wils in dit land, en het was dan ook een wonder dat we nog niet eerder naar deze bestemming afzakten. In 2021 besloot onze gids Joachim dat het tijd was, en trokken we naar daar. Holy moly!

Droge hoogvlakten

Enkele dagen prospectie rond de hoofdstad Bogota bleek erg productief. Even gewoon worden aan de algemene soorten na de eerdere scouting trip in 2019 bleek nodig! Ik werd meteen overladen met algemene soorten die al enkele jaren de revue niet meer passeerden. Er was net genoeg tijd om de eerste leuke soorten mee te pikken: green-and-black fruiteater, silver-throated tanager, lined quail-dove, bluish flowerpiercer, grass-green tanager, mountain cacique, sharpe’s wren, … Noem maar op! Een bezoek aan de recent betrouwbare voederplek van de Cundinamarca antpitta – een beruchte endeem die nooit eerder erg gemakkelijk was – bleek succesvol, en maarliefst drie verschillende vogels toonden zich prachtig vanop enkele meters. Bij terugkeer naar Bogota, passeerde ik nog snel langs een relictpopulatie van de ‘Bogota‘ strandleeuwerik. Bizar dat deze soort zo zuidelijk voorkomt, al is het een echte relict populatie en een aparte ondersoort. Erg bedreigd ook nog eens, met niet de beste vooruitzichten op de toekomst.

Naar de heuvels van de Choco!

En nadat ik Wim, Jan, Silas, Pablo, Dirk en Johan had opgepikt aan de luchthaven, waren we al snel op weg naar Montezuma. Een toplocatie aan de foothills van de Choco, waar ik tijdens een eerdere reis in 2019 al goede ervaringen had. Zoals te verwachten was het weer hier niet bijster goed, en moesten we het doen met twee dagen gietende regen. Desalniettemin bleven de nieuwe soorten toestromen, en zagen we een hoop van onze targets: Munchique wood-wren, black solitaire, cloud-forest pygmy-owl, grayish piculet, rufous-gaped hillstar, white-whiskered hermit, green-fronted lancebill, chami antpitta, Nariño tapaculo, purplish-mantled tanager, olivaceous piha, golden-ringed tanager, black-and-gold tanager, … een kleine 150 soorten op twee dagen, dat was niet slecht!

Hierna trokken we enkele dagen door de centrale Andes, waarbij we Manizales als uitvalsbasis aanhielden. Een bezoek aan de hoge Nevado del Ruiz bracht gelukkig de buffy helmetcrest, maar ook andere specialiteiten passeerden de revue: rainbow-bearded thornbill, gray-breasted mountain-toucan, crescent-faced antpitta, equatorial antpitta, white-capped tanager, black-thighed puffleg, golden-breasted puffleg, paramo tapaculo, andean duck, brown-banded antpitta, chestnut-naped antpitta, bicolored antpitta, enzovoort. We werkten langzaam zuidwaarts waarbij we topgebieden als Otun Quimbaya en Laguna de Sonso passeerden. De ooit – of eigenlijk nog steeds – mythische hooded antpitta was een gemakkelijke score, een soort die eigenlijk maar op 1 plek in de wereld min of meer ’te doen’ is.

Gaandeweg begon – naarmate we Cali begonnen te naderen – de soortensamenstelling te veranderen en kregen we geleidelijk andere endemen en soorten te zien. Eenmaal vlakbij Cali konden we genieten van de prachtige multicolored tanager, een target voor de hele groep. Een schreeuwende ornate hawk-eagle was een geweldige afsluiter van ons gedeelte in de Andes.

De Choco lowlands

Het laatste deel van de tour – voor we een vlucht zouden nemen naar Santa Marta – bestond eruit om het kleine dorpje San Cipriano te verkennen. Het dorp was in vele opzichten verschillend van de rest van Colombia. De bevolking was er duidelijk armer en het voelde een pak avontuurlijker dan eerdere bestemmingen tijdens de reis, waarbij het vogels kijken toch wel erg gestroomlijnd ging. Ook was het er werkelijk broeierig warm, en werden we gewaarschuwd dat er best wat giftige slangen voorkwamen. Avontuur dus! De eerste avond was meteen succesvol in dat we Choco poorwill, black-and-white owl en crested owl konden optekenen, maar niemand was echt klaar voor wat komen zou daags nadien…

We werden opgewacht door een lokale gids die ons hielp met het zoeken naar lokale specialiteiten. Meer dan 60 nieuwe soorten werden bijgeschreven die dag, met heel wat spectaculaire endemen of near-endemics die enkel ook net over de grens in Ecuador voorkomen: Baudo guan, tooth-billed hummingbird, swallow-tailed kite, blue-tailed trogon, black-breasted puffbird, pied puffbird, white-whiskered puffbird, white-fronted nunbird, spot-crowned barbet, five-coloured barbet, Choco toucan, rose-faced parrot, stub-tailed antbird, ‘Choco’ zeledon’s antbird, black-headed antthrush, red-capped manakin, purple-throated fruitcrow, pacific flatbill, blue-whiskered tanager, black-tipped cotinga, scarlet-and-white tanager,… Een subtiel hoogtepuntje was het vinden van enkele sapayoa, een vliegenvangerachtig ‘enigma’, een soort die eigenlijk dichter verwant is met de Afrikaanse broadbills maar toch op de een of andere manier in Zuid-Amerika terecht kwam. De soort behoort daarom ook niet voor niks tot z’n eigen familie.

Geniet van de foto’s en stay tuned, binnen enkele weken volgt het tweede deel: Santa Marta! Waar we pas helemaal werden ondergedompeld in de endemen…