Reisverslag vogelreis naar Georgië 2015: Batumi en het binnenland
De ongeziene herfsttrek van meer dan een miljoen roofvogels langs Batumi; het Kaukasusgebergte met zijn endemische soorten; wetlands, steppes en steppemeren als ideale habitat voor zang- en watervogels, steltlopers en sternen, … maken van Georgië een topbestemming voor vogelliefhebbers. STARLING nam een aantal enthousiastelingen op sleeptouw om er de specialiteiten van de Kaukasus te ontdekken.
Roofvogels tot in het oneindige
De eerste week maken we kennis met het vrijwilligersproject Batumi Raptor Count om de gigantische stromen van meer dan een miljoen roofvogels mee te maken in Batumi.
Tijdens een dag postvatten op trektelpost één in Sakhalvasho krijgen we effectief een spectaculaire roofvogeltrek gepresenteerd met tientallen steppe-, blauwe en grauwe kiekendieven, sperwers, wespendieven, verschillende soorten arenden, … Vooral het aantal zwarte wouwen dat de revue passeert overweldigt ons met zijn 1673 stuks!
Aan trektelpost twee in Shuamta beleven we dan weer een kippenvelmoment met waarnemingen van onder andere 35 zwarte ooievaars, 26 wespendieven, 13 sperwers, 16 bruine kiekendieven. Maar de zwarte wouwen staan opnieuw met stip op de eerste plaats. Dit keer vliegen er zo’n 677 over.
Andere hotspots
We ontdekken dat het stadspark van Batumi enorm vogelrijk is en zeker een bezoek waard is.
Net ten zuiden van Batumi ligt de Chorokhi delta, goed voor soorten als de dwergmeeuw, scholekster, waterral, grijskoppurperkoet, roodkeelpieper, bruine kiekendief, steppevorkstaartplevier, gekraagde roodstaart, Siberische tjiftjaf, yelkouanpijlstormvogel en reuzenstern. We zien zelfs een bruinvis zwemmen in de Zwarte Zee.
Tijdens een voormiddag wandelen in het Mtirala Nationaal Park met zijn subtropisch bos zien we de waterspreeuw, groene fitis, steppekiekendief, steppebuizerd, schreeuwarend, dwergarend en, ook leuk, de Kaukasiche landsalamander en de Kaukasische pad.
Aan de kust bezoeken we Kolkheti, een heel groot wetlandcomplex. We noteren naast heel wat soorten vlinders en libellen, ook de Aziatische roodborsttapuit ssp maurus, Armeense meeuw, boomvalk, pontische meeuw, witoogeend, kleine jager, zwarte ibis, …
Op weg naar Abastumani lunchen we op de Goderdzi pas op 2025 m hoogte. Als toetje krijgen we er de kneu, roodvoorhoofdkanarie, kruisbek, waterpieper, arendbuizerd, zwarte roodstaart en witte kwikstaart bovenop. Een toetje om duimen en vingers van af te likken dus.
In Abastumani bevindt zich een oude, Russische sterrenwacht. Vergane glorie weliswaar, maar de bossen rondom zijn goed voor tal van zangvogeltjes als de Siberische tjiftjaf, zwarte mees en koolmees, Turkse boomklever, goudhaan, kruisbek, …
De tweede week trekken we het binnenland in richting de Kleine en Grote Kaukasus.
Endemische toppertjes
Als we bij de Zekari bergpas zijn, is het uitkijken geblazen naar het Kaspisch berghoen. Bovendien kunnen we hier ook genieten van de roofvogeltrek tussen de Kaspische – en de Zwarte zee. We zijn hier weer getuige van heel wat interessante vogelsoorten als de rode rotslijster, alpenkauw, Kaukasische bergtjiftjaf, alpenheggenmus, vale gier, kleine torenvalk en last but not least: het Kaspisch berghoen!
Aangekomen in Vardzia, dat in een van de diepe rivierkloven ligt die het uitgestrekt hoogplateau doorsnijden, doen we nog een avondexcursie in de hoop een aantal nachtvlinders te spotten. Met succes want het levert ons acht soorten nachtvlinders op.
Overdag treffen we hier een Transkaukasische adder aan, maar jammer genoeg een wegslachtoffer. We voegen nog een aantal leuke exemplaren toe aan onze waarnemingslijst: de beflijster, Aziatische steenpatrijs, rotsklever, boompieper, grasmus, blauwborst, grijze gors, alpenkraai, steenarend, kleine vliegenvanger, blauwe rotslijster, …
We verkennen ook de indrukwekkende steppegebieden aan de grens met Turkije met als buit de izabeltapuit, Russische kauw, grauwe vliegenvanger, zwarte mees, roodkeelpieper, schreeuwarend, arendbuizerd … De steppemeren zijn echte hotspots voor allerlei watervogels, steltlopers en sternen. We kunnen er o.a. de roze – en kroeskoppelikaan, witvleugelstern, kuif-, slob- en wilde eend, pijlstaart, casarca, roerdomp en zwarte stern waarnemen. Op weg naar Bozali zien we nog een gevlekte bunzing die zich probeert schuil te houden tussen een aantal rotsblokken.
Bergtocht van Stephantsminda naar het basiskamp in Kazbegi
De bergtocht naar Kazbegi is een hele onderneming. Bij de startplaats wordt onze bagage en tentmateriaal op paarden geladen. Dit belooft… Een onvermijdelijke, fikse bergwandeling staat ons te wachten. De Aziatische steenpatrijs en de Aziatische roodborsttapuit proberen ons wat moed in te spreken samen met een groepje van tien Kaukasische berghoenen en twee Kaukasische korhoenen. We vangen ook een glimp op van de hermelijn en de wezel.
Zeven uur later komen we aan bij de voet van de Kazbegi. De beloning met een adembenemend zicht over de vallei hebben we dubbel en dik verdiend. Het is een van de beste plaatsen om het Kaukasusgebergte aan den lijve te ervaren en zijn typische bewoners te bewonderen. We zien witkruinroodstaart, tapuit, rotskruiper, torenvalk, lammergier, vale gier, een groepje van elf overvliegende Kaukasiche berghoenen en de Oost-Kaukasische toer, een bedreigde steenboksoort.
De laatste twee dagen verplaatsen we ons richting Tbilisi. Op ons programma staan nog een wandeltocht naar Stephantsminda, een stop aan de rivier Koera ter hoogte van Rustavi, het steppegebied ter hoogte van Mzianeti, het Jandara en het Kumisi reservoir. We zien de ijsvogel, woudaap, blauwborst, paapje, slangenarend, kleine torenvalk, bruine kiekendief, keizerarend, monniksgier, kalanderleeuwerik (vijfhonderd!), griel, witkopeend, steenuil, Kaspische beekschildpad, dobbelsteenslang en boomkikker.
We besluiten dat de enorme biodiversiteit van Georgië wel bewezen is met een soortenlijst van 208 vogels, 11 zoogdieren, 9 amfibieën en reptielen, 11 libellen en juffers, 36 dagvlinders en 8 sprinkhanen!