Reisverslag België: weekendje Viroin met Landschap vzw

Samen met Landschap vzw, onze trouwe partner voor trips in onze eigen contreien, organiseren we regelmatig algemene natuurstudieweekends. Op maat van jouw groep of vereniging bouwen wij een programma op rond een bepaald thema. Ook een fotografietrip behoort tot de mogelijkheden. Dan trekt een ervaren natuurgids met een familie of een vriendengroep naar de Hoge Venen, de Famenne, de Gaume, de Noordzeekust, de Limburgse Kempen of – zoals in dit geval – de Viroin. Dit reisverslag uit 2014 geeft je een mooi beeld van wat je kan verwachten.

Meteen raak

We beginnen dit algemene natuurweekend met een heerlijke Siciliaanse ‘pasta a la Norma’, klaargemaakt door onze gids. De kleine groep van vijf personen beslist unaniem om daarna nog het laatste uurtje van de dag mee te pikken aan een dassenburcht. Onmiddellijk vindt deelneemster Brigitte een foeragerende das. Snel daarna genieten we een halfuur lang van vier ravottende dassen. Als we op de terugweg nog een heel jong vosje tegenkomen, kan ons weekend al niet meer stuk.

Na een uitgebreid ontbijt en een korte inleiding over de Viroin, trekken we de volgende ochtend recht naar de kern van het gebied: Nismes. Helaas is het geen ideaal vlinderweer. Toch bulkt de dag van de fijne waarnemingen, met onder andere de wespendief, de fitis en de gekraagde roodstaart. Ook tientallen grote muggenorchissen, de bergnachtorchis, de geelgors, de mannetjesorchis en de rotsvlinder kruisen ons pad. Net als enkele aangebrande orchissen, de vliegenorchis en het icarusblauwtje. Verder zien we hier de eerste muurhagedissen, groot geaderd witje, ree, kalkgraslanddikkopje, bruin dikkopje, dwergblauwtje en meer. 

Ook komt de typische flora van een kalkgrasland aan bod. Met soorten als het geel zonneroosje, bevertjes, gamanderbremraap, witte engbloem, echte gamander, grote pimpernel, blauwgras en vele andere soorten. De perfecte introductie voor het weekend.

Overdonderende flora

Na een bezoek aan de kalkhellingen met bijhorende picknick, trekken we richting Roche à L’Homme voor een fenomenaal uitzicht. Op weg naar het welbekende kruis, genieten we van de unieke buxusbossen. Een grasland vol met bokkenorchissen overdondert ons onverwacht. Puur genieten op een magisch punt in de regio. Ook grote keverorchissen, het groentje, de bloedooievaarsbek, het slangenkruid en de liggende ereprijs groeien hier in vol ornaat.

De namiddag sluiten we af in de oostelijke Viroin. Daar stelen honderden bergnachtorchissen de show. Net als de vliegenorchis en enkele bokkenorchissen. Een eenzame koningspage vliegt net op tijd langs, voor we aan tafel gaan.

Bij zonsondergang vinden we nog enkele exemplaren van de hyperzeldzame kruising tussen de vliegen- en de hommelorchis.

Na een heerlijke maaltijd besluiten we om de ondergaande zon mee te pikken op een van de zogeheten ’tiennes-kalkbulten’ van de streek. Daar vinden we – naast de klassieke flora van de kalkhellingen – tientallen poppenorchissen, hommelorchissen, groene nachtorchissen en zelfs enkele exemplaren van de hyperzeldzame kruising tussen de vliegen- en de hommelorchis. Onder het goedkeurende oog van de ondergaande zon, kijken we terug op een heel geslaagde dag.

Typische flora van de kalkbossen

De volgende ochtend kiest de groep – na een uitgebreid ontbijt met eitjes op zijn Italiaans – voor de noordelijke Viroin. Want daar liggen de typische kalkbossen met bijhorende flora. Wat dacht je van het vogelnestje, de brede wespenorchis, de bosorchis, het bleek bosvogeltje en de purperorchis? Een gewone wegslak zorgt nog even voor een fotografische extra.

Vervolgens kiezen we voor een van de mooiste boswegen van de Viroin. Hier vinden we typische soorten als de bosparelmoer, bont dikkopje, zilvervlek, platbuik, grote keizerlibel en zilveren maan. Deze rustieke setting leent zich ook ideaal voor een geslaagde picknick.

Langs een van de mooiste boswegen van de Viroin vinden we soorten als bosparelmoer, zilvervlek en grote keizerlibel.

Ondertussen krijgen we ook een beeld van de jachtgerelateerde economie in Wallonië. Een bezoek aan een voederplaats maakt de impact van de jacht op de bossen helemaal duidelijk. Na dit intermezzo sluiten we af op een laatste kalkhelling. Onderweg zien we links en rechts een buizerd vliegen. En een enkeling zat te azen langs een van de pas gemaaide velden.

Afsluiten met een bonus

Als laatste stek van het weekend kiezen we voor een minder bekende en onderschatte helling op het vlak van natuurstudie. Door intensief beheer en het LIFE-project van enkele jaren terug, kunnen we hier vandaag opnieuw genieten van een evenwichtig en volwaardig systeem.

Onze keuze blijkt een schot in de roos, want we krijgen nog twee spectaculaire bonussoorten te zien. Een gladde slang kruipt plots weg, vlak voor onze voeten. Maar laat zich vervolgens in een holletje bewonderen voor iedereen. Heerlijk genieten.

Ook zien we op deze plek een geelgroene wespenorchis, helaas nog niet in bloei en enkel vegetatief. Het hondskruid of de piramide-orchis sluit ons weekend af in stijl. Deze soort zet de teller van orchissen op zestien soorten. Best wel spectaculair voor een algemeen natuurstudieweekend.

Een speciaal woord van dank aan Jan en Aagje van Landschap vzw voor de fijne en professionele samenwerking.