
In het vizier: de Iberische lynx
De Iberische lynx of pardellynx is een van de zeldzaamste katachtigen. Hij komt enkel voor op het Iberische schiereiland en wordt daarom ook soms Spaanse lynx genoemd. Vroeger kwam hij voor in heel Spanje, Portugal, Zuid-Frankrijk en vermoedelijk ook Italië. Vandaag is zijn populatie angstwekkend uitgedund en komt de Iberische lynx enkel nog voor in twee versnipperde gebieden: Doñana en Andujar. Het dier prijkt dan ook op de rode lijst van bedreigde diersoorten. STARLING geeft je graag een stand van zaken.

Verkeersveiligheid en konijnenbestand
In Doñana en Andujar, de gebieden waar de Iberische lynxen wonen, doet men er alles aan om het de lynxen zo makkelijk en veilig mogelijk te maken. De aanpak is in beide gebieden anders, omdat de bedreigingen er ook anders liggen.
In Doñana neemt men vooral maatregelen die lynxen moet beschermen tegen het dodelijke autoverkeer. Heel wat drukke wegen doorkruisen er immers hun territorium. De vele afspanningen, lynxentunnels en waarschuwingsborden doen alvast hun werk.
In Andujar draait de bescherming van de Iberische lynx vooral om het garanderen van hun voedselvoorziening, meer bepaald het opkrikken van het konijnenbestand door het kweken en uitzetten van konijnen en de bouw van artificiële konijnenburchten op privégronden van grootgrondbezitters. Konijnen vormen immers het basisvoedsel van de Iberische lynx: als een lynx wil overleven, dan moet hij absoluut een konijn per dag verorberen. Bij te weinig konijnen, reproduceert de lynx zich niet of nauwelijks, verlaat hij zijn territorium of sterft hij aan de hongerdood.
Succesvolle herintroductie tot in Portugal
De voorbije jaren werden op maar liefst vijf verschillende plaatsen Iberische lynxen geherintroduceerd. Nieuw daarbij is dat de vijfde locatie zich op Portugese bodem bevindt, waar de soort tot voor kort als uitgestorven werd beschouwd. Goed nieuws is dat de geherintroduceerde dieren zich handhaven en zelfs voortplanten.

Iberische lynx: de cijfers
De laatste en meest recente tellingen (uit 2015) van de pardellynx op het Iberische schiereiland wezen uit dat er vandaag om en bij de 404 exemplaren van de Iberische lynx rondlopen in de natuur van Spanje en Portugal. Niet minder, en waarschijnlijk zelfs iets meer. In Andujar leven 176 exemplaren en in Doñana 76 stuks. De overige 152 exemplaren zijn lynxen die succesvol werden geherintroduceerd. Daarbovenop leven er 94 dieren in enkele kweekcentra, waarvan ongeveer de helft gebruikt zal worden voor verdere herintroductie.
Onzeker maar hoopvol
Als je weet dat eind jaren negentig de totale populatie amper 86 exemplaren telde, kan je besluiten dat alle inspanningen ervoor zorgden dat de lynxenpopulatie er de voorbije jaren enkel op vooruitgegaan is. De miljoenen subsidies van de Europese Unie die naar het Life Lince project vloeiden, hebben duidelijk resultaten opgeleverd. De kweekcentra, de continue introductie van konijnen in kerngebieden van de lynx en het plaatsen van viaducten en afrasteringen heeft er allemaal toe bijgedragen dat deze lynxensoort werd gered van uitsterving.
Al mogen we niet te vroeg juichen. Ondanks alle draconische maatregelen van de voorbije jaren, blijft het totaalaantal nog steeds een heel stuk verwijderd van de nodige, zelfonderhoudende en levensvatbare grens van vijfhonderd exemplaren. Wetenschappers zijn het erover eens dat de populatie pas vanaf dat aantal in staat is om zelf te overleven. Het tot stand brengen van corridors die verschillende deelpopulaties met elkaar verbinden is dé uitdaging voor de toekomst.

Een ervaring voor het leven
Maar we zouden STARLING niet zijn, als we niet vooral positief bleven: de soort staat de laatste jaren in de welverdiende schijnwerpers en gaat er, ondanks haar kwetsbare situatie, enkel op vooruit. Heel wat STARLING-reizigers hebben, bijgestaan door een van onze professionele reisbegeleiders, de afgelopen jaren oog in oog gestaan met deze charismatische kattensoort. Zonder twijfel een ervaring die je raakt tot de toppen van je tenen en die je de rest van je leven bijblijft.
