Lynx spotten in Estland: meer dan twaalf waarnemingen tijdens deze natuurreis!

Het lynxseizoen in Estland was dit jaar opwindend, verbijsterend, (af en toe) frustrerend maar bovenal uiterst interessant. Tijdens deze unieke reis leren we telkens nieuwigheden over een van ’s werelds meest geheimzinnige katachtigen. Dit jaar was niet anders. Ga je volgend jaar mee de lynx spotten in Estland?

We organiseerden dit jaar drie lynxreizen met deelnemers uit België, Nederland, Catalonië en het Verenigd Koninkrijk. Alle deelnemers keerden naar huis met minstens één fantastische waarneming en iedereen greep de kans om foto’s en video’s te maken en te leren over het gedrag van deze charismatische diersoort.

Dit was het meest succesvolle jaar tot nog toe in Estland. met meer dan twaalf waarnemingen (!) van ten minste zes individuele lynxen (3 vrouwtjes/3 mannetjes). Dit resultaat overtreffen wordt een bijna onmogelijke klus! (Maar een uitdaging die we graag aangaan.)

De waarnemingen van de vrouwtjes waren vaak kort, omdat ze nogal schuw zijn. Maar de mannetjes zorgden voor lange, kwaliteitsvolle waarnemingen van heel dichtbij. Resultaat: het reisgezelschap kon spectaculaire foto’s van de lynxen maken.

Tijdens de drie reizen zorgden heel wat zoogdieren en vogels voor interessante randanimatie, zowel overdag als ’s nachts. De auerhoen, korhoen, hazelhoen, patrijs, zeearend, grijskop-, middelste- en witrugspecht, notenkraker, kraanvogel, dwerg- en Oeraluil, … kwamen allemaal tevoorschijn tijdens onze tochten. De bijvangst van zoogdieren bestond uit wasbeerhonden, elanden, reeën, vossen, sneeuwhazen en Europese hazen, bevers, rode eekhoorns, boommarters en bunzingen!

Wil je dit ook meemaken?
Schrijf nu al in voor de lynxreis naar Estland van 2025, voor het te laat is.

De perfecte start

Het moet de snelste waarneming ooit van een wilde lynx in Estland geweest zijn die een van onze groepen dit jaar beleefde. Nog voor we de kans hadden om een introductie te doen, kregen we een telefoontje dat er een lynx was gezien. De locatie van de waarneming, in combinatie met het feit dat het dier werd beschreven als een mannetje, maakte ons optimistisch over onze kansen om het dier te vinden. We maakten ons snel klaar en reden uit voor onze eerste middagsafari.

Tegen de tijd dat we de locatie bereikten waar de lynx was gezien, was hij al verdwenen … Maar met enige kennis van het gedrag en een vermoeden welk individu dit was, waren we geduldig en slaagden we erin om het grote mannetje te lokaliseren. We hebben dit lynxmannetje nu 3 jaar op rij gespot en we noemden hem ‘Light grey 11’. Dit mannetje zou de ster van de reis worden voor de eerste groep. Afgezien van een aantal goede waarnemingen, vonden we hem aan het eind van de week op een dode ree. De waarnemingen van dit mannetje werden zo frequent, dat we ruimschoots de tijd hadden op zoek te gaan naar andere soorten zoals dwerguilen, zeearenden en elanden.

We spotten ditzelfde lynxmannetje in Estland al 3 jaar op rij. Voor de eerste STARLING-groep van dit jaar werd hij de ster van de reis.

Op de laatste avond van de reis besloten we om te gaan kijken of Light Grey in de buurt van zijn prooi was. Helaas vonden we bij aankomst geen teken van hem. Omdat ik veel cameravallen in het gebied had geplaatst – om individuele lynxen te identificeren en hun gedrag te bestuderen – wist ik ongeveer hoe groot Light Grey’s territorium was en waar we kans maakten om hem te vinden.

Tijdens het paarseizoen zijn de mannetjes altijd op zoek naar vrouwtjes. En ik wist dat een schuw vrouwtje zich schuilhield in een dicht stuk bos, relatief dicht bij zijn prooi. Terwijl we naar het bos reden, zagen we plots twee vormen op mijn thermische camera en beseften we al snel dat het twee lynxen waren. Ons mannetje had zijn vrouwtje gevonden! Het zien van een paartje Euraziatische lynxen in het wild is uiterst zeldzaam. Ons geluk kon niet op.

Het zien van een paartje Euraziatische lynxen in het wild is uiterst zeldzaam. Ons geluk kon niet op!

Lynx spotten in Estland: veranderende omstandigheden, frustratie en het noorderlicht

Met een actieve kill en een redelijk ontspannen mannetjeslynx in de buurt dachten we dat de tweede trip net zo zou beginnen als de eerste. We konden er helaas niet verder naast zitten … Zoals steeds bleek de natuur onvoorspelbaar te zijn.

We plaatsten cameravallen op de prooi, zodat we een live melding zouden krijgen zodra Light Grey kwam eten. Reeën waren dit jaar nogal schaars en lynxen voeden zich normaal gesproken 3 tot 10 nachten met één karkas. We wisten dat hij de ree pas 2 nachten geleden had gedood, dus vertrouwden we erop dat hij terug zou komen.

Maar de vrouwelijke lynx zal te aantrekkelijk zijn geweest en Light Grey liet zich niet zien. Vrouwelijke Euraziatische lynxen zijn maar 3 tot 7 dagen per jaar vruchtbaar, dus een mannetje heeft geen tijd te verliezen wanneer het vrouwtje er volledig klaar voor is. Wanneer dit gebeurt en ze vindt een partner, dan is het paar onafscheidelijk. Haar schuwe aard en de locatie van de kill, dicht bij een hoofdweg, hielpen ons waarschijnlijk niet om een waarneming te versieren, dus bleven we voorlopig op onze honger zitten.

Het weer was ook veranderd en warme, bewolkte nachten hadden plaatsgemaakt voor koude, heldere lucht. Die zijn minder goed voor de activiteit van zoogdieren en dus werd ons geduld op de proef gesteld tijdens een paar vrij rustige nachten. Ondertussen ontdekten raven de prooiresten en nadat ook bonte kraaien, eksters en wasbeerhonden aanschoven, was er voor de lynxen in een mum van tijd geen sprake meer van een lekker maal, helaas.

Voor ons betekende dit dat we een ander plan en andere lynxen nodig hadden. Gelukkig leven in het gebied waarop we ons focussen momenteel minstens zes individuele lynxen. Uiteindelijk vonden we de vierde nacht een verdacht dier in een open veld. Er was eerst wat verwarring over wat het was, maar zodra we de schijnwerper aanzetten, konden we bevestigen dat het een lynx was, bingo! Helaas een schuw exemplaar dat snel terugliep naar de bosrand. Iedereen zag hem, maar niet de geweldige waarneming waar we op gehoopt hadden. We slaagden er echter wel in om het dier te lokaliseren en kregen een korte maar heel dichte waarneming.

Op een gegeven moment was de hele groep nauwelijks 10 meter van de lynx vandaan. Hij verplaatste zich naar de bosrand en viel daar voor onze ogen in slaap!

Het hoogtepunt van de tweede reis kwam echter een nacht na de eerste waarneming. We vonden een jong mannetje (bekend als Ookull – 18) op een onverharde weg vlakbij een kleine kreek. Het dier liet zich goed zien en op een gegeven moment was de hele groep te voet nauwelijks 10 meter van de lynx vandaan. De lynx verplaatste zich naar de bosrand waar hij onder een spar voor onze ogen in slaap viel! Groot feest en blijdschap na een wat frustrerend begin van de week.

Andere grote hoogtepunten deze week waren een geweldige show van het noorderlicht en een heel langdurige waarneming van een bunzing op rooftocht.

Spelen met een gebroken oor en opnieuw contact maken met een oude vriend

De laatste groep die dit jaar lynxen kwam spotten in Estland bestond uit 4 Catalaanse biologen die erg enthousiast waren om te tracken en te speuren. Met Light Grey nog steeds gekoppeld aan het schuwe vrouwtje en het jonge mannetje (Ookull) van vorige week dat al een paar dagen niet meer was gezien, begonnen we van voren af aan.

Overdag kregen we interessante camerabeelden van een mannetjeslynx die we dit seizoen nog maar één keer hadden gezien. Het was een erg groot mannetje met een duidelijk gebroken oor. Dat hij overdag zo actief was, over hetzelfde pad liep en met een volle buik terugkeerde naar waar hij vandaan kwam, kon maar één ding betekenen. Er was ergens een verse prooi!

We gingen op pad om de prooi op te sporen, maar dat bleek moeilijker dan verwacht. Nog nooit vonden we een lynx die zijn prooi zo goed verstopte en zo vaak verplaatste als Gebroken Oor, zoals we hem doopten. Bovendien verborg hij zijn prooi erg goed door die te begraven met dennennaalden, bladeren en sneeuw. De lynx kwam ’s avonds terug en we verwachtten dat hij nog een tijdje zou blijven eten.

Eenmaal aangekomen op de locatie stond ons een verrassing te wachten: er was geen spoor te bekennen van Gebroken Oor of van de prooi. Hij had zijn prooi nog eens 200 meter het bos in verplaatst. Ongeacht of we cameravallen in de buurt van de prooi plaatsten of niet, hij bleef het verplaatsen in een struikgewas met sparren naast een groot veld. We moesten blijven zitten en wachten, en dat vertaalde zich uiteindelijk in een mooie waarneming van dit imposante mannetje.

Plotseling, rond middernacht, galmde er een roep door het bos. Een mannetjeslynx die riep om een vrouwtje. Het klonk alsof hij op weg was naar het veld waar wij ons schuilhielden.

De volgende dag keerden we terug naar de plek van de prooi en met de thermische camera konden we een gebroken oor achter de sparren zien, maar hij kwam niet naar buiten. Plotseling, rond middernacht, galmde er een roep door het bos en we konden duidelijk een andere mannetjeslynx horen roepen om een vrouwtje. Het klonk alsof hij op weg was naar het veld. Na een korte rondrit keerden we terug naar het veld om het jonge mannetje (Ookull – 18) in het midden aan te treffen. Hij was ontspannen en we hadden een geweldige observatie op 20 meter afstand.

Toen ik met mijn thermometer achterom keek, zag ik dat Gebroken Oor naar buiten was gekomen om naar die andere lynx te kijken. Maar hij was niet alleen, Gebroken Oor was samen met een vrouwtje! Dit was ons tweede paar tijdens het seizoen en het was prachtig om te zien hoe ze met elkaar omgingen.

Ook dit vrouwtje was erg verlegen en ze leidde Gebroken Oor snel terug het bos in, maar niet voordat hij een duidelijke boodschap had gegeven aan het andere mannetje, dat snel het gebied verliet. Een prachtige interactie en echt cool gedrag!

Twee nachten later kregen we een telefoontje dat iemand een grote mannetjeslynx had zien roepen in het ‘lichtgrijze’ gebied. Ik wist dat hij het moest zijn en als hij roept, betekent dat dat hij op zoek is naar een nieuw vrouwtje! We gingen op weg naar zijn gebied en pikten hem na een uur zoeken op aan de bosrand. Hij stak een veld over en sprong op een paar rotsen om te roepen om een partner, dit gaf ons een magistrale waarneming en we volgden hem nog een uurtje in de donkere nacht.

De laatste nacht vonden we nog een klein vrouwtje, wat betekent dat de laatste groep in totaal 5 verschillende individuele lynxen heeft gezien! Een record voor onze trips.

Het lynxenseizoen van dit jaar was geweldig en we hopen volgend jaar net zulke goede waarnemingen en ervaringen te hebben!

Schrijf je alvast in

En reis volgend jaar ook naar Estland met lynxenspecialist en gids Mark Kaptein.